Yüksek basınçlı polietilen T bağlantı, bir boru hattının iki güvenli ve standart kola ayrılması gerektiğinde veya akış yönü değiştirileceğinde kullanılır. Bu bağlantı; kentsel ve kırsal içme-kullanma suyu ve atıksu şebekelerinde, gaz dağıtımında, petrol ve petrokimya endüstrilerinde, basınçlı sulama sistemlerinde ve proses hatlarında yer alır; doğru boy, basınç sınıfı, branşman açısı ve birleştirme yönteminin seçilmesiyle ağın uzun vadeli kararlılığını sağlar.
Polietilen T bağlantı nedir, ne işe yarar?
Tee (T parçası), polietilenden (çoğunlukla PE100, bazı projelerde PE100-RC) kalıplanmış veya işlenmiş bir bağlantıdır ve 90°, 60° veya 45° açılarda eşit ya da redüksiyonlu branşman oluşturur. Düşük ağırlığı, esnekliği, yüksek kimyasal dayanımı ve darbe toleransı sayesinde polietilen; ısıl ve mekanik gerilmelere maruz şebekeler için güvenilir bir seçimdir.
Temel avantajlar
- Metallere kıyasla üstün korozyon ve tortu direnci
- Alın kaynak (butt-fusion) veya elektrofüzyon ile eş malzeme birleştirmesi ve kalıcı sızdırmazlık
- Su projeleri için tipik çalışma sıcaklığı aralığı (genellikle −20 ile +40 °C civarı; derece ve proje standardına bağlı)
- Düzgün iç yüzey sayesinde düşük basınç kaybı
- Rijit bağlantılara kıyasla zemin oturmaları ve sismik küçük eğrilikleri sönümleyebilme
Polietilen T bağlantı tipleri
- 90° eş T (enjeksiyon veya kaynaklı): üç ağzı aynı ölçüde; ana hatta standart branşman için.
- Redüksiyonlu T (eşit olmayan): branş ağzı ana hattan küçük ya da büyük; yerel debi azaltımı için.
- 60° ve 45° T (işlenmiş): daha yumuşak yön değişimi ve daha az türbülans.
- Elektrofüzyon T: temiz ve kontrollü kaynak için iç bobinli; dar alanlar veya tamirler için uygun.
- Flanşlı T (çelik çekirdekli): endüstriyel birimlerde sökülüp takılabilir bağlantılar için.
Teknik seçim ölçütleri
- Anma ölçüsü (DN): PE boruların dış çapına uygun.
- Basınç sınıfı/SDR: çapın et kalınlığına oranı (SDR = do/sd_o / s) ve şebeke çalışma basıncıyla uyumlu.
- Branşman açısı ve tipi: 90°, 60° veya 45°; eş ya da redüksiyonlu.
- Birleştirme yöntemi: orta ve büyük çaplarda alın kaynak; kritik ve tamir noktalarında elektrofüzyon; ekipman için mekanik/flanşlı.
- Montaj koşulları: ortam sıcaklığı, erişim alanı, nem/kirlilik kontrolü, operatör becerisi.
Polietilen T’nin alın kaynak (butt-fusion) ile birleştirilmesi
- Kalibrasyon ve güvenlik: alın kaynak makinesi ayarlı/kalibreli olmalı; rüzgâr, yağmur veya düşük sıcaklıkta çadır/koruyucu kullanın.
- Hazırlık: hava akımını azaltmak için boru uçlarını uygun tapa ile kapatın. Boru ve T kenarlarını temizleyin; hizalamayı mengene ve rulolarla kontrol edin.
- Üniform ısıtma: sıcak plaka iki yüzey arasına yerleştirilir; parçalar ilk basınçla bastırılarak düzgün kaynak boncuğu oluşturulur.
- Plakanın alınması ve nihai baskı: ısı nüfuzu sonrası basınç azaltılır, plaka hızlı ve temiz çıkarılır, ardından kaynak basıncı uygulanır.
- Gerilmesiz soğutma: tamamen soğuyana kadar montaj sabit tutulur; ısıl şoktan kaçının.
Önemli uygulama notları
- T ve boru et kalınlıkları aynı olmalı veya üretici talimatına uygun olmalı.
- Kaynak bölgesinde ortam sıcaklığı 5 °C’nin üzerinde olmalı; çalışma alanı kuru ve korumalı olmalı.
- Temas yüzeyleri toz, nem ve çizikten arınmış olmalı.
- Hassas eksenellik; her türlü kaçıklık artık gerilme oluşturabilir.
90° eş T’de Z, Z1 ve L boyutsal tanımları
- Z: T’nin toplam boyu.
- Z1: iki paralel ağzın merkezinden üçüncü ağzın sonuna mesafe.
- L: merkezden bağlantı dudaklarına kadar her kolun yüksekliği.
Bu üç boyut, tasarım, yerleşim ve montaj boşluğu hesabı için kritiktir.
90° eş polietilen T (enjeksiyon) anma ölçüleri tablosu
Aşağıdaki değerler yaygın proje örnekleri içindir. Siparişte, her ürün kodunu parça veri sayfasıyla eşleştiriniz.
| Ürün açıklaması | Z (mm) | Z1 (mm) | L (mm) |
|---|---|---|---|
| Enjeksiyon 90° PE T 500 | 970 | 511 | 201 |
| Enjeksiyon 90° PE T 450 | 970 | 511 | 201 |
| Enjeksiyon 90° PE T 400 | 645 | 325 | 125 |
| Enjeksiyon 90° PE T 355 | 651 | 326 | 125 |
| Enjeksiyon 90° PE T 315 | 596 | 299 | 125 |
| Enjeksiyon 90° PE T 280 | 601 | 324 | 101 |
| Enjeksiyon 90° PE T 250 | 517 | 282 | 101 |
| Enjeksiyon 90° PE T 225 | 454 | 262 | 102 |
| Enjeksiyon 90° PE T 200 | 450 | 239 | 108 |
| Enjeksiyon 90° PE T 180 | 466 | 234 | 107 |
| Enjeksiyon 90° PE T 160 | 400 | 200 | 102 |
| Enjeksiyon 90° PE T 140 | 375 | 194 | 35 |
| Enjeksiyon 90° PE T 125 | 290 | 147 | 67 |
| Enjeksiyon 90° PE T 110 | 317 | 159 | 85 |
| Enjeksiyon 90° PE T 90 | 247 | 136 | 70 |
| Enjeksiyon 90° PE T 75 | 248 | 124 | 72 |
| Enjeksiyon 90° PE T 63 | 221 | 106 | 60 |
| Enjeksiyon 90° PE T 50 | 208 | 108 | 59 |
| Enjeksiyon 90° PE T 40 | 151 | 96 | 38 |
| Enjeksiyon 90° PE T 32 | 133 | 81 | 28 |
Kullanıma göre hızlı seçim tablosu
| Uygulama | Tipik çalışma basıncı | Önerilen SDR* | Yaygın birleştirme yöntemi | Önerilen T tipi |
|---|---|---|---|---|
| Kentsel içme suyu | 10–16 bar | SDR11/13.6 | Alın kaynak, elektrofüzyon | Eş 90° veya 45° |
| Basınçlı sulama | 6–10 bar | SDR17/13.6 | Alın kaynak | Eş 90° |
| Yerçekimli/basınçlı kanalizasyon | 3–10 bar | SDR26/17 | Alın kaynak, flanşlı | Eş veya redüksiyonlu 45° |
| Gaz dağıtımı | İşletmeci şartnamesine göre | SDR11 (yaygın) | Elektrofüzyon | Eş/redüksiyonlu 90° |
| Petrol ve petrokimya | Akışkan/sıcaklığa bağlı | SDR11/13.6 | Flanşlı, elektrofüzyon | Flanşlı veya takviyeli |
* SDR ve basınç sınıfı, proje standardı, servis sıcaklığı ve emniyet katsayısıyla uyumlu olmalıdır.
Diğer yaygın polietilen T çeşitleri
- Özel üretim 90° eş T
- Redüksiyonlu polietilen T
- 60° polietilen T (işlenmiş)
- 45° polietilen T (işlenmiş)
- Elektrofüzyon T
- Redüksiyonlu elektrofüzyon T
- Üç kollu branşman vanası
- 90° korige T
- Çelik çekirdekli eş flanşlı T
- Çelik çekirdekli eşit olmayan flanşlı T
Kalite kontrol ve muayene notları
- Hammadde parti numarasının (PE100/PE100-RC) izlenebilirliği ve basınç test sertifikası.
- Z, Z1 ve L ölçülerinin kontrolü ve ağız ovalitesinin denetimi.
- Kaynak boncuğunun görsel kontrolü ve montaj sonrası sızdırmazlık testi.
- Kaynak ekipmanı talimatlarına göre asgarî ısıtma/soğutma sürelerine uyum.
Polietilen T bağlantı hakkında
63–250 mm (bazı proje portföylerinde 500’e kadar) ölçü aralığında ve farklı açılarda üretilen polietilen T’ler; su, sulama ve proses endüstrileri için tasarlanır. Kalıp kalitesi, ağızların hassas eksenselliği ve alın kaynak ile elektrofüzyona uyumluluk; güvenilir montaj ve kalıcı sızdırmazlık sağlar. Doğru seçim için her kodun şeması ve boyut tablosu incelenmeli; SDR ve proje çalışma basıncıyla uyumlandırılmalıdır.
Destek ve danışmanlık
Eş veya redüksiyonlu T seçimi, basınç ve sıcaklığa uygun SDR hesabı ve birleştirme yönteminin şantiye koşullarına uyarlanması için, tedarikçi teknik ekibinizle görüşerek ürün-proje uyumunu garanti altına alabilirsiniz.
TamamBaha, su, gaz, sulama ve endüstriyel projeler için polietilen T bağlantılar sunar. Tek tedarikçi olmasa da TamamBaha; geniş ürün gamı, teknik danışmanlık ve lojistik koordinasyonla, uygulayıcı ekiplerin doğru boyu, basınç sınıfını ve birleştirme yöntemini (alın kaynak/elektrofüzyon/flanşlı) seçmesini kolaylaştırır; kurulum süresini ve toplam sahip olma maliyetini düşürmeye yardımcı olur — Türkçe konuşulan pazarlara uygun biçimde.
