لوله کابلی پلی اتیلن طی دو دههٔ گذشته به عنوان یکی از اصلی‌ترین راهکارهای محافظت از انواع کابل‌های مخابراتی، فیبر نوری و برق در پروژه‌های زیرساختی شهری و صنعتی ایران شناخته شده است. این دسته از لوله‌ها با تکیه بر خواص مکانیکی متمایز پلیاتیلن سنگین (HDPE) و افزودنی‌های پایدارکنندهٔ UV، عمر مفید بسیار بالایی در محیط‌های دفنی و روباز دارند و به دلیل وزن کم، حمل‌ونقل و نصب آن‌ها نسبت به لولههای فلزی و PVC ساده‌تر، سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر است. در ادامه جزئیات فنی، استانداردها، فرآیند تولید و الزامات اجرایی این محصول به‌طور جامع بررسی میشود.
ساختار و ویژگی‌های فیزیکی–شیمیایی
پلی اتیلن مورد استفاده در لولههای کابلی عمدتاً گرید PE 80 یا PE 100 با دانسیتهٔ میانگین 0٫94–0٫96 g/cm³ است. ماکرومولکول‌های زنجیره‌ای این پلیمر با اتصالات ثانویهٔ وندروالسی، در برابر ضربه انعطاف‌پذیری بالایی ایجاد می‌کنند؛ درنتیجه لوله بدون ترک ناشی از تمرکز تنش و پدیدهٔ شکست ترد (Brittle Fracture) به کار خود ادامه می‌دهد. افزودن مستربچ مشکی ۲٫۵ ٪ حاوی کربن بلک ضمن افزایش مقاومت UV، خواص آنتی‌اکسیدانی را تقویت میکند.
مزایای کلیدی
- خمش‌پذیری بالا: امکان رول‌شدن در کلاف‌های ۱۰۰ تا ۵۰۰ متری و کاهش تعداد اتصالات.
- مقاومت شیمیایی: نامحلول در اغلب اسیدها و بازهای رقیق؛ مناسب برای مناطق آلوده به پساب‌های صنعتی.
- سطح داخلی صیقلی: کاهش اصطکاک کشش کابل و حداقل‌سازی آسیـب به روکش.
- عایق الکتریکی ذاتی: جلوگیری از القای جریان‌های سرگردان و خوردگی الکترولیتی.
جدول مشخصات ابعادی و فشار کاری رایج
| قطر خارجی (میلیمتر) | ضخامت اسمی (میلیمتر) | فشار مجاز (بار) | کاربری معمول |
|---|---|---|---|
| 20 | 1٫6 | 4 | روشنایی معابر و دوربین‌های مداربسته |
| 32 | 2٫4 | 6 | فیبر نوری شهری FTTx |
| 50 | 3٫0 | 8 | شبکهٔ فشار ضعیف برق |
| 90 | 5٫4 | 10 | خطوط مخابرات بین‌شهری |
| 110 | 6٫6 | 12٫5 | پروژه‌های زیرگذر ریلی و آزادراهی |
فرآیند تولید و کنترل کیفیت خط اکستروژن
۱. اختلاط مواد اولیه: رزین پلیاتیلن، مستربچ مشکی و آنتی‌اکسیدان به‌صورت گراوی‌متریک به اکسترودر تغذیه میشود.
۲. اکستروژن تک‌لایه یا چندلایه: دای رینگ–باربل داخلی ابعاد دقیق را شکل می‌دهد. در گونه‌های چندلایه می‌توان لایهٔ بیرونی رنگی برای کدینگ کاربری (نارنجی مخابرات، قرمز برق) افزود.
3. کالیبراسیون و سرمایش: وکیوم تانک با خلأ ۰٫۸ bar، قطر خارجی را تثبیت میکند؛ سپس اسپری واتر تانک دمای لوله را به زیر 40 °C می‌رساند.
4. **کشنده و برش:** هاول‌آف کمربندی با کنترل سروو، سرعت یکنواخت را حفظ کرده و ارهٔ حلقوی CNC برش را در طول‌های تعریف‌شده انجام می‌دهد.
5. آزمایش‌های آنلاین: سنسور لیزری قطر/بیضی‌بودن، ضخامت‌سنج آلتراسونیک و چالهٔ جرقه (Spark Tester) عیوب نقطه‌ای را در دم تولید گزارش می‌کنند.
استانداردها و آزمون‌های فنی الزامی
| استاندارد مرجع | حوزهٔ آزمون | هدف آزمون |
|---|---|---|
| EN 12201-2 | مقاومت هیدروستاتیک 80 °C/165 h | اطمینان از دوام درازمدت فشار |
| IEC 61386 | مقاومت در برابر ضربه و لهیدگی | تضمین تحمل بار خاک و ترافیک |
| ISIRI -11233 | نفوذناپذیری در برابر آب و رطوبت | حفظ ضریب دی‌الکتریک کابل |
| ISO 6259 | تست ترک‌زایی سریع (Rapid Crack) | پیشگیری از رشد ترک در محل خراش |
| ASTM F2160 | کشش و حداقل شعاع خمش | احراز قابلیت رولینگ بدون چین‌خوردگی |
نصب، ترانشه‌زنی و شعاع خمش
- عرض ترانشه: قطر خارجی × 6 برای تک‌ردیفه و × 10 برای چیدمان چندردیفه همراه با کابل برق فشار متوسط.
- عمق دفن: حداقل 70 cm برای مناطق با ترافیک سبک و 90 cm در بزرگراه‌ها به‌منظور جلوگیری از اثر بار محوری.
- شعاع خمش مجاز: 15 × OD در دمای محیط 20 °C؛ در هوای سرد (زیر 5 °C) شعاع به 25 × OD افزایش یابد.
- بستر‌سازی: لایهٔ ماسه شسته‌شدهٔ دانه‌بندی 0–6 mm به ضخامت 10 cm زیر و روی لوله، سپس پوشش خاک متراکم‌شده.
مقایسه با لولههای PVC، فلزی و GRP
طول عمر
پلیاتیلن با شاخص MRS بالاتر از 10 MPa در شرایط مدفون، حداقل 50 سال عمر طراحی دارد؛ درحالی‌که PVC تحت نور آفتاب ترد و شکننده میشود و لولههای فولادی در خاک اسیدی نیازمند پوشش اپوکسی و حفاظت کاتدی هستند.
سرعت اجرا
امکان کشیدن لوله کابلی پلیاتیلن به‌صورت کلاف‌های طویل باعث کاهش تعداد جوش فیوژن الکتروفیوژن به 70 ٪ در مقایسه با لولههای سخت 6 متری GRP میشود.
هزینهٔ چرخهٔ عمر
گرچه قیمت هر کیلوگرم HDPE بالاتر از PVC است، حذف هزینهٔ مفصل‌های متعدد، ماشین‌آلات سنگین جابه‌جایی و تعویض دوره‌ای، هزینهٔ نهایی پروژه را 15–20 ٪ کاهش می‌دهد.
الزامات نگهداری و بازرسی دوره‌ای
- بازدید چاهک‌های دسترسی: هر 12 ماه یک‌بار، آلودگی و تجمع آب در نودهای انشعاب بررسی شود.
- تست کشش طناب گاید: در خطوط فیبر نوری، کشش طناب راهنمای موجود باید زیر 40 kgf باقی بماند تا تنش اضافی به جکت کابل وارد نشود.
- پایش خوردگی خاک: اگر لوله در مجاورت خطوط لولهٔ فولادی قرار دارد، مقاومت مخصوص خاک سنجیده و در صورت عبور جریان‌های سرگردان، آند منیزیمی نصب شود.
راهنمای خرید، حمل و ذخیره‌سازی
- انتخاب گرید: در پروژه‌های درون‌شهری با شعاع خم کم، گرید PE 80 کافی است؛ برای حفاری افقی هدایت‌شده (HDD) حتماً PE 100 با شاخص ESCR بالا تهیه شود.
- علامت‌گذاری: برچسب طول متر به متر روی لوله درج شده باشد؛ حک نام تولیدکننده، گرید پلیمر، استاندارد تولید و تاریخ، الزامی است.
- شرایط انبار: کلاف‌ها دور از تابش مستقیم آفتاب و دمای بالاتر از 40 °C روی خرک‌های چوبی با حداقل سه تکیه‌گاه ذخیره شوند.
صنایع و پروژه‌های شاخص استفاده‌کننده
- پروژه‌های توسعهٔ 5G اپراتورهای همراه اول و ایرانسل در کلان‌شهرها
- شبکهٔ فیبر نوری سراسری شرکت زیرساخت در مسیر چابهار–بیرجند
- تأسیسات برق‌رسانی پالایشگاه‌های منطقهٔ ویژهٔ پارس جنوبی
- سیستم‌های دوربین نظارتی خطوط متروی اصفهان و شیراز
نقش «تمام بها» در زنجیرهٔ تأمین لوله کابلی پلی اتیلن
تمام بها به‌عنوان یکی از تأمین‌کنندگان باسابقه بازار تأسیسات ایران، مجموعه کاملی از لولههای کابلی پلیاتیلن در سایزهای ۲۰ تا ۱۱۰ میلیمتر را از برندهای معتبر داخلی و وارداتی عرضه میکند و با فراهم‌سازی خدمات برش سفارشی، جوش الکتروفیوژن و مشاورهٔ فنی پیش از خرید، نیاز کارفرمایان و پیمانکاران پروژه‌های مخابراتی و برقی را پوشش می‌دهد.
پرسش و پاسخ:
لولههای کابلی پلیاتیلن «تمام بها» در چه سایزهایی عرضه میشوند؟
از قطر ۲۰ تا ۱۱۰ میلیمتر در ردههای فشاری متنوع؛ تیم فنی ما بهترین سایز را متناسب با پروژه شما پیشنهاد میکند.
چطور میتوانم این محصول را خریداری کنم؟
تنها با یک تماس یا ثبت سفارش آنلاین در سایت، پیشفاکتور و مشاوره تخصصی فوراً برای شما ارسال میشود.
آیا امکان ارسال محصول به سراسر ایران وجود دارد؟
بله؛ «تمام بها» با شبکه توزیع سراسری، سفارش را به هر شهر و کارگاه در ایران تحویل می‌دهد.
