سه راه پیچی پلی اتیلن یکی از پرکاربردترین اتصالات رزوه‌ای برای ایجاد انشعاب مطمئن، تغییر مسیر و ترکیب خطوط در شبکه‌های لوله‌کشی است. این قطعه با مونتاژ سریع، آببندی مطمئن و امکان باز و بست چندباره، راه‌حلی اقتصادی و کم‌ریسک برای آبیاری، آبرسانی و کاربردهای صنعتی به شمار می‌آید.
سه راه پیچی پلی اتیلن چیست و از چه اجزایی تشکیل شده است؟
سه راه پیچی پلی اتیلن دارای سه خروجی هم‌مرکز یا غیرهم‌مرکز است که با مکانیزم رینگ گیره‌ای و اورینگ الاستومری، روی لوله پلی اتیلن قفل و آببندی میشود. ساختار آن معمولاً شامل بدنه، مغزی/اسپیگات، اورینگ، رینگ گیره‌ای و مهره است.
| جزء | وظیفه | جنس متداول | نکات انتخاب |
|---|---|---|---|
| بدنه | تحمل فشار و نگهداری مجموعه | PP تقویت‌شده یا POM | سازگار با UV برای فضاهای روباز |
| مغزی/اسپیگات | هدایت سیال و نگهداری اورینگ | PP یا POM | سطح داخلی صیقلی، افت فشار کمتر |
| اورینگ | آببندی | NBR یا EPDM | انتخاب بر اساس دما و نوع سیال |
| رینگ گیره‌ای | قفل مکانیکی روی لوله | POM/PA تقویت‌شده | درگیری یکنواخت با لوله |
| مهره | اعمال پیش‌بار و قفل نهایی | PP تقویت‌شده | رزوه سالم = مونتاژ سریع‌تر |
انواع سه راه پیچی پلی اتیلن
سه راه ماده پیچی
هر سه دهانه رزوه داخلی دارند و برای اتصال به اتصالات رزوهدار، کلکتورها و شیرآلات کاربرد دارند؛ انتخاب درست طول رزوه و آببند رزوه‌ای (مثلاً نوار تفلون مناسب) برای جلوگیری از نشتی ضروری است.
سه راه نر پیچی
یک یا چند خروجی رزوه بیرونی ارائه میکند تا به اتصالات فلزی/پلیمری رزوهدار متصل شود. هنگام اتصال به قطعات گالوانیزه، از هم‌محوری و محکم‌کاری تدریجی برای جلوگیری از تنش اضافی استفاده کنید.
سه راه تبدیل پیچی
برای تغییر سایز انشعاب به‌کار می‌رود؛ به‌عنوان نمونه ورودی ۴۰ میلیمتر و دو خروجی ۳۲ میلیمتر. هنگام طراحی شبکه، افت فشار ناشی از تغییر قطر و تعداد اتصالات را در محاسبات در نظر بگیرید.
سه راه مساوی پیچی
سه دهانه با یک اندازه ثابت دارد و رایج‌ترین گزینه در شبکه‌های آبیاری تحت فشار و آبرسانی روستایی است.
کاربردهای اصلی
- آبیاری تحت فشار (بارانی و قطرهای) در مزارع، باغات و گلخانه‌ها
- سیستم‌های آبرسانی شهری و روستایی و خطوط فرعی مشترکان
- تأسیسات ساختمان (حیاط، بام‌سبز، ذخیره‌سازی آب)
- فاضلاب‌های صنعتی سبک و جمع‌آوری آب‌های سطحی
- انتقال برخی مواد شیمیایی سازگار با پلیمر و اورینگ انتخابی
- آبزی‌پروری و شیلات، آبرسانی حوضچه‌ها و مداربسته
راهنمای انتخاب سایز، کلاس فشار و دما
- سایز لوله: مطابق قطر خارجی سری متریک (مثلاً ۲۰، ۲۵، ۳۲، ۴۰، ۵۰، ۶۳، ۷۵، ۹۰، ۱۱۰ میلیمتر).
- کلاس فشار: انتخاب رایج PN10 و PN16 در دمای ۲۰°C است؛ با افزایش دما، فشار مجاز کاهش می‌یابد.
- سیال و دما: برای مواد شیمیایی یا دماهای بالاتر از محیط، نوع اورینگ (NBR/EPDM) و راهنمای تولیدکننده را مبنا قرار دهید.
- محیط نصب: برای فضای باز، بدنه مقاوم به UV و رنگ تیره پایدار را ترجیح دهید.
| سایز (میلیمتر) | دامنه کلاس فشاری رایج | کاربرد پیشنهادی |
|---|---|---|
| 20–32 | PN10 / PN16 | انشعابات فرعی آبیاری و آبرسانی خانگی |
| 40–63 | PN10 / PN16 | رایزرها، خطوط اصلی سبک و نیمه‌سنگین |
| 75–110 | PN10 (گاهی PN16) | شاخه‌های اصلی، ورودی کلکتورها و مخازن |
مقادیر فوق رایج‌اند و بسته به طراحی شبکه، دما و مشخصات تولیدکننده می‌تواند متفاوت باشد.
مراحل نصب سه راه پیچی روی لوله پلی اتیلن
- قطع جریان و ایمن‌سازی: خط را تخلیه و خشک کنید.
- برش تمیز و عمود: لوله را با قیچی/اره مناسب، بدون پلیسه برش دهید.
- پخ‌زنی سبک و علامت‌گذاری عمق: لبه داخلی را کمی پخ کنید و عمق ورود را روی لوله مشخص کنید تا اورینگ آسیب نبیند.
- بازکردن مهره و چیدن قطعات: مهره و رینگ گیره‌ای را خارج و به ترتیب صحیح روی لوله قرار دهید.
- روغن‌کاری مجاز: در صورت نیاز از روانکار سازگار با الاستومر استفاده کنید (بدون روغن‌های نفتی خورنده).
- نشان‌کردن تا عمق و بستن مهره: لوله را تا علامت به داخل بدنه هدایت و مهره را ابتدا دستی و سپس با آچار مناسب، به‌صورت یکنواخت سفت کنید.
- تست آببندی: شبکه را تدریجی تحت فشار قرار دهید و نشتی را بررسی کنید.
نکات فنی و اشتباهات رایج
- بیش‌سفت‌کردن مهره: می‌تواند به رزوه یا اورینگ آسیب بزند؛ سفتی یکنواخت و تدریجی بهتر است.
- عدم هم‌محوری: انحراف لوله باعث نشت‌های تناوبی میشود؛ از نگهدارنده و بست استاندارد استفاده کنید.
- برش کج/لبه تیز: اورینگ را می‌بُرد؛ برش تمیز و پخ نرم ضروری است.
- ترکیب مواد نامناسب: انتخاب نادرست اورینگ برای سیالات خاص (کلردار/گرم) عمر آببندی را کم میکند.
- بارگذاری مکانیکی: آویزان کردن وزن لوله/شیر روی سه‌راهه موجب خستگی و نشتی میشود؛ تکیه‌گاه بدهید.
نگهداری، بازرسی و عیب‌یابی سریع
- پس از راه‌اندازی، بار اول فشار را بالا برده و تمام اتصالات را از نظر رطوبت بررسی کنید.
- هر فصل کاری، سفتی مهره‌ها و سلامت رزوه‌ها را چک کنید.
- نشتی خفیف معمولاً با بازکردن و تمیزکاری اورینگ و بستن مجدد رفع میشود.
- در ضربه‌های شدید یا یخ‌زدگی، رینگ گیره‌ای را نیز بررسی و در صورت ترک‌خوردگی تعویض کنید.
مقایسه سه راه پیچی با الکتروفیوژن و جوشی
- مزایای پیچی: نصب سریع بدون دستگاه جوش، قابلیت باز و بست و جابه‌جایی، مناسب تعمیرات.
- محدودیت‌ها: برای فشارها و دماهای خیلی بالا گزینه نخست نیست؛ نیازمند دقت مکانیکی در نصب.
- الکتروفیوژن/جوشی: آببندی یکنواخت و دائمی برای فشار و قطرهای بزرگ؛ اما هزینه و زمان نصب بالاتر و نیازمند تجهیزات تخصصی.
عوامل مؤثر بر قیمت
- سایز و کلاس فشاری، نوع (ماده/نر/تبدیل/مساوی)
- گرید مواد بدنه و کیفیت رینگ و اورینگ
- مقاومت در برابر UV و کیفیت رزوه‌کاری
- بسته‌بندی، خدمات پس از فروش و موجودی بازار
راهنمای سریع انتخاب در سناریوهای رایج
- آبیاری قطرهای باغ: سه راه مساوی پیچی سایز ۱۶–۳۲ برای انشعابات، بدنه مقاوم به UV.
- آبرسانی حیاط و ویلایی: سه راه ماده پیچی برای اتصال به شیر و کلکتور، کلاس فشاری PN16.
- نقاط اتصال به فلز: سه راه نر پیچی با رزوه دقیق و آببند رزوه مناسب.
- کاهش قطر انشعاب: سه راه تبدیل پیچی با کنترل افت فشار و تعداد اتصالات.
نکات طراحی هیدرولیکی
- برای کاهش افت انرژی، شعاع گردش و چیدمان اتصالات را حداقل نگه دارید.
- در شبکه‌های طولانی، از کلکتور و سه‌راهه‌های چندگانه به‌جای زنجیره طولانی اتصالات استفاده کنید.
- در نقاطی که لرزش یا ضربه قوچ محتمل است، بست ارتعاش‌گیر و والوهای هوای مناسب در نظر بگیرید.
تمام بها به عنوان یکی از عرضه‌کنندگان سه راه پیچی پلی اتیلن، مجموعه‌ای متنوع از سایزها و انواع (ماده، نر، تبدیل و مساوی) را با تأکید بر اصالت کالا و مشاوره فنی در اختیار شما قرار می‌دهد. با درنظرگرفتن اینکه تمام بها تنها فروشنده این محصولات در بازار نیست، این مجموعه تلاش میکند با ارائه راهکار انتخاب و نصب، زمان توقف پروژه را به حداقل برساند و تجربه خرید شفاف و حرفه‌ای برای پیمانکاران، کشاورزان و تأسیسات‌کاران فراهم کند.
پرسش و پاسخ:
سه راه پیچی پلیاتیلن دقیقاً چه مزیتی نسبت به سایر اتصالات دارد؟
نصب سریع بدون دستگاه جوش، آببندی مطمئن با اورینگ و امکان باز و بست چندباره، آن را به گزینهای اقتصادی برای آبیاری، آبرسانی و کاربریهای صنعتی تبدیل میکند. ساختار مستحکم و سازگاری با لولههای پلیاتیلن، ریسک نشتی و توقف پروژه را کم میکند.
کدام مدل را انتخاب کنم: مساوی، تبدیل، ماده یا نر؟
برای انشعابهای همقطر مدل «مساوی»، برای تغییر قطر «تبدیل» مناسب است. اتصال به شیر و کلکتور با «ماده» و اتصال به قطعات رزوهدار فلزی/پلیمری با «نر» انجام میشود؛ رزوه باکیفیت و آببند رزوه مناسب، نشتی را به حداقل میرساند.
چه سایز و کلاسی بگیرم؟
سایزبندی متریک 20 تا 110 میلیمتر رایج است؛ در دمای محیط معمولاً PN10 یا PN16 انتخاب میشود. برای سیالات خاص یا دمای بالاتر، به جنس اورینگ (NBR/EPDM) و شرایط فرایندی توجه کنید تا دوام آببندی حفظ شود.
چطور سفارش بدهم و آیا ارسال به سراسر ایران دارید؟
تنوع سایز و مدل را آنلاین انتخاب کنید و سفارش را ثبت نمایید؛ مشاوره انتخاب محصول نیز در دسترس است. در فروشگاه «تمام بها» امکان تأمین و ارسال به همه استان‌های کشور فراهم شده تا خرید شما یکپارچه و سریع انجام شود.
