سه راه تبدیل پیچی پلی اتیلن یکی از اقتصادی‌ترین و مطمئن‌ترین اتصالات برای ایجاد انشعاب هم‌زمان با تغییر سایز در خطوط لوله پلی اتیلن است. این قطعه با مکانیزم فشاری (Compression) و آببندی اورینگی، بدون نیاز به جوش، نصب سریعی دارد و در شبکه‌های آبرسانی، آبیاری، فاضلاب کمفشار و انتقال سیالات صنعتی سبک به‌طور گسترده به‌کار می‌رود.
سه راه تبدیل پیچی پلی اتیلن چیست؟
سه‌راهی‌ای است با سه دهانه که معمولاً ورودی اصلی بزرگ‌تر و دو خروجی کوچک‌تر دارد. هر دهانه شامل مجموعه‌ای از سرپیچ، بوش، اسپلیت‌رینگ و اورینگ است تا با بستن دستی یا با آچار گشتاور، نیروی فشاری یکنواختی روی لوله اعمال و آببندی مطمئن برقرار شود. هدف اصلی آن، گرفتن انشعاب از خط اصلی و کاهش سایز هم‌زمان، بدون توقف طولانی خط و بدون تجهیزات جوشکاری است.
اجزای تشکیل‌دهنده و نقش هرکدام
- بدنه: از مواد پلی اتیلن باکیفیت یا پلیمرهای مهندسی مقاوم ساخته میشود و مسیر عبور سیال را شکل می‌دهد.
- سرپیچ (NUT): با چرخش، مجموعه را سفت کرده و فشار لازم را تأمین میکند.
- اسپلیت‌رینگ (Grip Ring): روی لوله قفل میشود و مانع لغزش میگردد.
- بوش/حلقه نگهدارنده: نیرو را یکنواخت به اورینگ و بدنه منتقل میکند.
- اورینگ: معمولاً از جنس NBR یا EPDM برای آببندی در برابر نشت.
- بوشینگ تبدیل داخلی: در مدل‌های تبدیل، برای تغییر قطر مؤثر دهانه‌ها استفاده میشود.
ویژگی‌ها و مزایا
- تبدیل سایز در لحظه: اتصال یک لوله اصلی بزرگ‌تر به دو انشعاب کوچک‌تر بدون اتصالات اضافه.
- نصب آسان و سریع: بی‌نیاز از برق، اتو یا دستگاه جوش؛ مناسب پروژه‌های سیار و تعمیرات فوری.
- آببندی مطمئن: اورینگ با طراحی نشیمن مناسب، نشت را به‌طور مؤثری مهار میکند.
- دوام مکانیکی و شیمیایی: مقاومت خوب در برابر ضربه، سایش، رسوبات و بسیاری از مواد شیمیایی متداول در آب و کشاورزی.
- ایمنی در فضای باز: مقاومت در برابر اشعه UV در مدل‌های دارای افزودنی پایدارکننده.
- قابلیت دمونتاژ و جابه‌جایی: امکان بازکردن و استفاده مجدد در مسیرهای دیگر.
استانداردها و محدوده کاری پیشنهادی
- رده فشاری رایج: PN10 تا PN16 برای آب سرد و آبیاری.
- دامنه دمای کاربری معمول: حدود 0 تا 40°C برای آب؛ در دماهای بالاتر از عملکرد فشاری کاسته میشود.
- سازگاری لوله: با لوله‌های پلی اتیلن مطابق SDR/قطر خارجی استاندارد (معمولاً سری لوله‌های آبرسانی).
جدول سایزبندی‌های متداول سه راه تبدیل پیچی پلی اتیلن
| ورودی اصلی (میلی‌متر) | خروجی 1 (میلی‌متر) | خروجی 2 (میلی‌متر) | رده فشاری پیشنهادی | کاربرد نمونه |
|---|---|---|---|---|
| 32 | 25 | 25 | PN16 | انشعاب‌گیری از لوله مزرعه به دو خط قطرهای |
| 40 | 32 | 32 | PN16 | آبرسانی باغ و ویلا |
| 50 | 32 | 32 | PN10/16 | تقسیم آب به دو بلوک آبیاری |
| 63 | 40 | 40 | PN16 | شبکه آبیاری بارانی |
| 63 | 50 | 32 | PN16 | دو انشعاب با دبی متفاوت |
| 75 | 50 | 50 | PN10/16 | خطوط اصلی روستایی |
| 90 | 63 | 50 | PN10 | انشعاب ثانویه در مزارع بزرگ |
| 110 | 90 | 63 | PN10 | کاهش سایز برای مناطق مصرف پایین‌تر |
نکته: ترکیب سایزها بسیار متنوع است؛ همواره قطر خارجی لوله مورد استفاده را با کاتالوگ اتصال تطبیق دهید.
راهنمای انتخاب و سایزبندی
- تعریف دبی هر انشعاب: جمع دبی دو خروجی نباید از ظرفیت هیدرولیکی خط اصلی فراتر رود.
- بررسی فشار کاری: برای فشارهای نزدیک PN16 از مدل‌های دارای بدنه و اورینگ تقویت‌شده استفاده کنید.
- هماهنگی با SDR لوله: قطر خارجی یکسان کافی نیست؛ سختی حلقوی و ضخامت جداره بر آببندی اثرگذار است.
- نوع سیال و کیفیت آب: برای آب‌های حاوی شن ریز، از فیلترگذاری مناسب و بازبینی دوره‌ای اسپلیت‌رینگ کمک بگیرید.
- شرایط نصب: محدودیت فضا، دسترسی و امکان سرویس دوره‌ای را در انتخاب سایز و جهت قرارگیری خروجی‌ها لحاظ کنید.
آموزش نصب گام‌به‌گام
- قطع جریان و ایمن‌سازی محل کار.
- برش صاف لوله‌ها با قیچی یا اره مخصوص؛ پخ‌زنی ملایم لبه جهت جلوگیری از آسیب به اورینگ.
- باز کردن سرپیچ‌ها و خارج‌کردن بوش و اسپلیت‌رینگ از هر دهانه.
- قرار دادن اجزا روی لوله به ترتیب: سرپیچ → اسپلیت‌رینگ → بوش.
- روغن‌کاری سبک (در صورت مجاز بودن) سطح لوله برای عبور راحت از اورینگ.
- فروبردن لوله تا علامت عمق نشیمن در بدنه سه‌راهی.
- سفت‌کردن سرپیچ‌ها ابتدا با دست، سپس با آچار تا رسیدن به گشتاور توصیه‌شده سازنده (از سفت‌کردن بیش از حد بپرهیزید).
- تست فشار/نشتی پس از پر کردن خط و هواگیری.
چک‌لیست نصب و نگهداری
| مورد | توضیحات |
|---|---|
| برش و پخ‌زنی صحیح | لبه تیز باعث بریدگی اورینگ و نشت میشود. |
| تمیزی محل اتصال | وجود شن و گل زیر اورینگ آببندی را مختل میکند. |
| عمق نشیمن | هر لوله باید تا انتهای نشیمنگاه بدنه فرو رود. |
| گشتاور مناسب | شل بستن باعث نشت، سفتی بیش از حد موجب ترک خوردن بدنه میشود. |
| تست اولیه | پس از نصب، با فشار کاری پروژه تست نشتی انجام شود. |
| بازبینی دوره‌ای | در فضاهای باز، سفتی سرپیچ‌ها و سلامت اورینگ‌ها پایش شود. |
خطاهای رایج و راه‌های پیشگیری
- استفاده از لوله غیراستاندارد: قطر خارجی نامنطبق، فیت شدن را دشوار میکند؛ از لوله‌های مطابق استاندارد استفاده کنید.
- عدم پخ‌زنی: لوله با لبه تیز اورینگ را آسیب می‌زند؛ پخ ملایم ضروری است.
- بدون فیلتر کار کردن در آبیاری: ذرات ساینده عمر اسپلیت‌رینگ و اورینگ را کم میکند؛ فیلتر نصب شود.
- اعمال گشتاور نامناسب: به دستورالعمل سازنده توجه و از آچار مناسب استفاده کنید.
- بی‌توجهی به انبساط حرارتی: در مسیرهای طولانی از ساپورت و لقی حرارتی استفاده کنید.
کاربردها در پروژه‌های مختلف
- آبرسانی شهری و روستایی: انشعاب‌گیری از خطوط اصلی برای مصرف‌کنندگان خرد.
- آبیاری قطرهای و بارانی: تقسیم آب از خط تغذیه به بلوک‌ها و زون‌ها.
- فاضلاب کمفشار و جمع‌آوری آب‌های سطحی: ایجاد انشعاب‌های سرویس در شبکه.
- کاربری‌های صنعتی سبک: خنک‌کاری، شست‌وشو و انتقال سیالات غیرخورنده.
مقایسه با سایر روشهای اتصال
- در برابر جوش لب‌به‌لب: نصب سریع‌تر، ابزار کمتر؛ اما برای فشارهای بسیار بالا و دماهای زیاد، جوش می‌تواند گزینه مقاوم‌تری باشد.
- در برابر الکتروفیوژن: هزینه کمتر و اجرای ساده‌تر؛ با این حال الکتروفیوژن برای خطوط مدفون حساس و فشارهای بالا ارجح است.
- در برابر اتصالات رزوه‌ای فلزی: خوردگی کمتر و سازگاری بهتر با لوله‌های پلی اتیلن؛ ولی تحمل مکانیکی رزوه فلزی در دما/فشار بالا ممکن است بیشتر باشد.
عوامل مؤثر بر قیمت
- سایز و ترکیب تبدیل: هرچه اختلاف سایز بیشتر، قیمت بالاتر.
- رده فشاری (PN): مواد و طراحی تقویت‌شده هزینه را افزایش می‌دهد.
- کیفیت اورینگ و قطعات داخلی: اورینگ‌های باکیفیت‌تر و اسپلیت‌رینگ مقاوم‌تر دوام بیشتری می‌دهند.
- افزودنی‌های مقاوم به UV: برای نصب فضای باز پیشنهاد میشود و بر قیمت اثر دارد.
- کنترل کیفیت و گواهی‌ها: تولید مطابق استانداردهای معتبر، ارزش خرید را بالا می‌برد.
نکات طراحی هیدرولیکی
- افت فشار را مدیریت کنید: کاهش سایز ناگهانی می‌تواند سرعت جریان را بالا ببرد؛ افت فشار و احتمال کویتاسیون را بررسی کنید.
- پرهیز از تنش خمشی: سه‌راهی را در مسیری با تکیه‌گاه مناسب نصب کرده و از بارگذاری غیرمحوری بپرهیزید.
- پیش‌بینی قطع و وصل آسان: در نزدیکی سه‌راهی، شیر قطع‌کن و کوپلینگ تعمیراتی تعبیه کنید.
نکات ایمنی
- از دستکش و عینک ایمنی هنگام برش و نصب استفاده کنید.
- فشارزدایی کامل خط پیش از بازکردن اتصال الزامی است.
- در محیط‌های یخ‌زدگی‌زا، آب داخل خطوط را تخلیه یا عایق‌کاری کنید.
تمام بها به‌عنوان یکی از فروشندگان فعال سه راه تبدیل پیچی پلی اتیلن، مجموعه‌ای متنوع از سایزها و رده‌های فشاری را متناسب با نیاز پروژه‌های آبیاری و آبرسانی عرضه میکند. با ارائه راهنمایی فنی پیش از خرید و پشتیبانی پس از نصب، انتخاب بهینه سایز و اطمینان از آببندی صحیح برای شما ساده‌تر خواهد بود. توجه داشته باشید تمام بها تنها فروشنده این محصول نیست و شما می‌توانید بر اساس معیارهای فنی و بودجه، گزینه مناسب خود را برگزینید.
پرسش و پاسخ:
سه راه تبدیل پیچی پلی اتیلن برای چه کاربردهایی مناسب است؟
برای آبرسانی شهری/روستایی، آبیاری قطرهای و بارانی، فاضلاب کمفشار و انتقال سیالات صنعتی سبک. نصب فشاری و آببندی اورینگی بدون جوش، اجرای سریع، کاهش توقف خط و صرفه اقتصادی را ممکن میکند.
چطور سایزبندی و رده فشاری مناسب را انتخاب کنم؟
ابتدا دبی هر انشعاب و فشار کاری را مشخص کنید؛ ترکیب سایز باید با قطر خارجی و SDR لوله سازگار باشد. اگر مردد هستید، مشخصات خط (قطرها، PN، نوع سیال) را ارسال کنید تا بهترین ترکیب سایزی پیشنهاد شود.
چطور از تمام بها خرید کنم و آیا ارسال به سراسر ایران دارید؟
ثبت سفارش بهصورت آنلاین یا تلفنی انجام میشود و امکان صدور پیشفاکتور و پرداخت امن فراهم است. سفارشها به تمام استانها و شهرهای کشور ارسال میگردد.
مزیت این اتصال نسبت به الکتروفیوژن یا اتصالات فلزی چیست؟
هزینه اقتصادیتر، نصب سریع بدون برق/جوش، آببندی مطمئن و امکان دمونتاژ و استفاده مجدد. همچنین مقاومت بهتر در برابر خوردگی و رسوبات؛ برای فشارها و دماهای بسیار بالا معمولاً روشهای جوشی ترجیح داده میشوند.
