زانو نر پیچی ۹۰ درجه یکی از پراستفاده‌ترین اتصالات مکانیکی برای اتصال انشعاب‌های رزوه‌ای به لولههای آب از جنس پلی اتیلن است. این اتصال بدون نیاز به جوشکاری، با یک مهره پیچی و رینگ گیرنده، لوله را محکم می‌گیرد و از سمت دیگر با رزوه نر به شیرآلات، رایزر، فیلتر یا هر قطعه رزوهدار متصل میشود. بدنه مقاوم، آببندی مطمئن و نصب سریع باعث شده در شبکه‌های آبیاری و انتقال آب شرب تا سال‌ها کارایی پایداری داشته باشد.
زانو نر پیچی ۹۰ درجه چیست؟
اتصالی دو سر با زاویه قائم که یک سر آن پیچی مخصوص لوله پلی اتیلن و سر دیگر آن رزوه نر است. سمت پیچی شامل بدنه، مهره، رینگ گیرنده و اورینگ آب‌بند بوده و با سفت شدن مهره، لوله را بدون آسیب گاز می‌گیرد. سمت رزوه نر به کمک نوار تفلون یا آب‌بند مناسب، روی قطعه مادگی پیچ میشود و تغییر مسیر ۹۰ درجه‌ای را با حداقل افت فشار ایجاد میکند.
کاربردها
- اتصال رایزرها و شیرهای یک‌طرفه، فیلتراسیون و تجهیزات پمپاژ به لولههای پلی اتیلن
- آبیاری قطره‌ای و بارانی، باغات، گلخانه‌ها و فضای سبز شهری
- شبکه‌های آب‌رسانی روستایی، محوطه‌های صنعتی و خطوط موقت کارگاهی
- تعمیرات سریع و توسعه انشعاب بدون نیاز به دستگاه جوش
مزیت‌های کلیدی
- نصب سریع بدون مهارت جوشکاری و قابل باز و بست مجدد
- مقاومت بالا در برابر خوردگی، رطوبت و مواد شیمیایی رایج در آب
- آببندی قابل اعتماد با اورینگ و توزیع یکنواخت تنش روی لوله
- سازگار با لولههای پلی اتیلن PE80 و PE100 و مناسب برای فضاهای باز (با افزودنی ضد UV در بدنه)
- اقتصادی بودن در پروژه‌های توسعه و نگهداری
مشخصات فنی معمول
مقادیر زیر دامنه‌های رایج بازار هستند و بسته به سازنده می‌توانند تفاوت داشته باشند.
| ویژگی | مقدار/دامنه متداول |
|---|---|
| زاویه | ۹۰ درجه |
| سایز لوله (میلی‌متر) | ۲۰، ۲۵، ۳۲، ۴۰، ۵۰، ۶۳ |
| سایز رزوه نر (اینچ) | ۱/۲، ۳/۴، ۱، ۱/۴–۱، ۱/۲–۱، ۲ |
| فشار کاری | PN10 تا PN16 |
| دمای کاری | ۰ تا ۴۰°C برای آب سرد |
| جنس بدنه/مهره | پلی پروپیلن تقویتشده |
| رینگ گیرنده | POM یا معادل مهندسی |
| اورینگ | NBR یا EPDM |
| رنگ رایج | مشکی/سرمه‌ای |
| استانداردهای مرجع | ISO 17885 (اتصالات مکانیکی)، EN 12201 (سامانه‌های آب)، ISO 7-1 یا معادل برای رزوه |
راهنمای انتخاب سایز
هماهنگی قطر بیرونی لوله با بخش پیچی و تطابق سایز رزوه با قطعه مقابل ضروری است.
| سایز لوله پلی اتیلن (میلی‌متر) | رزوه نر متداول (اینچ) | کاربرد پیشنهادی |
|---|---|---|
| ۲۰ | ۱/۲ | رایزر قطره‌ای، شیرهای کوچک |
| ۲۵ | ۳/۴ | دریپرلاین و آب‌پاش‌های سبک |
| ۳۲ | ۱ | اتصال به کلکتورهای مزرعه |
| ۴۰ | ۱/۴–۱ | ورودی/خروجی فیلتراسیون |
| ۵۰ | ۱/۲–۱ | خط اصلی آبیاری |
| ۶۳ | ۲ | اتصال به پمپ یا شیر پروانه‌ای |
نکات نصب حرفه‌ای
- لوله را کاملاً گونیا برش بزنید و پلیسه داخلی/خارجی را بگیرید تا به اورینگ آسیب نرسد.
- مهره و رینگ گیرنده را به ترتیب صحیح روی لوله قرار دهید؛ لبه مخروطی رینگ به سمت بدنه باشد.
- لوله را تا نشیمنگاه داخل بدنه فشار دهید تا از عبور از اورینگ مطمئن شوید.
- مهره را با دست سفت و در پایان با آچار تا یک ربع تا نیم دور محکم کنید؛ از فشار بیش از حد خودداری کنید.
- روی رزوه نر ۸ تا ۱۲ دور نوار تفلون تمیز بپیچید و در جهت بسته شدن رزوه، یکنواخت سفت کنید.
- پس از آب‌گیری، نشتی‌ها را بررسی و در صورت نیاز فقط اندکی سفت‌تر کنید.
اشتباهات رایج که باید از آن‌ها پرهیز کرد
- انتخاب اتصالی با فشار کاری کمتر از فشار شبکه
- درگیری ناقص رینگ به‌دلیل عدم فروبردن کامل لوله در نشیمنگاه
- پیچیدن نوار تفلون کثیف یا معکوس که باعث باز شدن هنگام بستن میشود
- بستن مهره با آچار لوله و له‌شدن شیارها؛ از آچار مناسب شش‌گوش استفاده شود
- ترکیب رزوه‌های ناهمسان (مثلاً BSP با NPT) بدون تبدیل استاندارد
نگهداری و بهره‌برداری
- هر شش ماه یک‌بار اتصالات در معرض آفتاب و شن بررسی شوند؛ در صورت فرسایش اورینگ، تعویض گردد.
- برای جا‌به‌جایی فصلی سیستم‌های آبیاری، مهره‌ها را به‌صورت یکنواخت باز کنید تا رینگ آسیب نبیند.
- در مناطق بسیار گرم، سایه‌انداز یا دفن کم‌عمق می‌تواند عمر بدنه را افزایش دهد.
چک‌لیست خرید
- سایز دقیق لوله و رزوه، نوع رزوه قطعه مقابل
- رده فشار PN10 یا PN16 متناسب با پمپ و شیرفشارشکن
- اورینگ از جنس EPDM/NBR با کیفیت نوشیدنی در خطوط آب شرب
- بدنه مقاوم در برابر UV و رینگ گیرنده از مواد مهندسی سخت
- پشتیبانی موجودی سایزهای مکمل (سه‌راهی پیچی، بوشن، زانو ماده پیچی و…)، برای کامل کردن شبکه
در تمام بها می‌توانید زانو نر پیچی ۹۰ درجه پلی اتیلن را در سایزها و فشارکاری‌های مختلف تهیه کنید. تمام بها فروشنده این کالا است اما تنها فروشنده بازار محسوب نمی‌شود. برای انتخاب درست سایز، هماهنگ‌سازی رزوه و استعلام موجودی می‌توانید با تیم فروش تمام بها تماس بگیرید تا متناسب با پروژه آبیاری یا آب‌رسانی شما، اقلام مکمل نیز پیشنهاد شود.
پرسش و پاسخ:
چرا زانو نر پیچی ۹۰ درجه انتخاب بهتری نسبت به اتصالات جوشی است؟
نصب آن بدون جوشکاری، سریع و قابل بازوبست مجدد است و با اورینگ باکیفیت آببندی مطمئن می‌دهد. بدنه مقاوم در برابر خوردگی و رطوبت داشته و برای توسعه یا تعمیر شبکه‌ها هزینه و زمان اجرا را کاهش می‌دهد.
چطور سایز مناسب را انتخاب کنم و نحوه خرید و ارسال چگونه است؟
قطر بیرونی لوله را با بخش پیچی و سایز رزوه قطعه مقابل (مثلاً ۱/۲ تا ۲ اینچ) هماهنگ کنید؛ جدول راهنمای سایزبندی همین صفحه ملاک خوبی است. در تمام بها، سایزهای ۲۰ تا ۶۳ میلی‌متر عرضه میشود و امکان ثبت سفارش با ارسال به سراسر ایران فراهم است.
این اتصال با چه لولهها و رزوههایی سازگار است؟
با لولههای پلیاتیلن PE80 و PE100 سازگار بوده و روی قطعات رزوهدار استاندارد (مانند BSP بر پایه ISO 7-1) بهخوبی آببندی میشود. استفاده از نوار تفلون تمیز و در صورت تفاوت استاندارد رزوه، بهکارگیری تبدیل مناسب توصیه میشود.
حداکثر فشار و شرایط کارکرد این اتصال چیست؟
برای آب سرد در بازه دمایی حدود ۰ تا ۴۰°C و ردههای فشار PN10 تا PN16 کاربرد دارد. بدنه پلیپروپیلن تقویتشده و رینگ گیرنده مهندسی، دوام بالا در آبیاری فضای باز و خطوط پمپاژ و فیلتراسیون را تضمین میکند.
